Standard ISPM 15 - bezpieczeństwo fitosanitarne drewnianych opakowań

Transport morski jest podstawową drogą międzynarodowego przepływu towaru, którego realizacja obwarowana jest szeregiem rygorystycznych norm. Do najważniejszych obowiązków podmiotu wysyłającego towar jest tu zapewnienie fitosanitarnego bezpieczeństwa opakowań, czyli eliminacja 100% szkodników, larw i zarodników żywych organizmów ze struktury drewna. 

Procedura ta regulowana jest międzynarodową normą ISPM 15 oraz treścią dyrektywy Unii Europejskiej Integrated Pollution Prevention and Control (IPPC), a jej wypełnienie jest koniecznym warunkiem dopuszczenia opakowań do międzynarodowego obrotu. Obowiązek ten dotyczy skrzyń i palet z litego drewna - materiały drewnopodobne są z niego wyłączone.

Warunek ten jest szczególnie istotny z dwóch powodów. Po pierwsze, obecność szkodników w masie drewna mogłaby doprowadzić do uszkodzenia opakowań, a co za tym idzie - narazić na zniszczenie transportowany towar. Po drugie zaś - im dalej znajduje się miejsce, do którego wysyłamy ładunek, tym więcej różnic we florze i faunie danego obszaru. Wprowadzenie obcych dla danego ekosystemu gatunków jest realnym zagrożeniem dla jego równowagi.

Metodą stosowaną obecnie do sterylizacji drewna jest suszenie w specjalnej komorze termicznej. Materiał do produkcji opakowań poddaje się tam oddziaływaniu wysokiej temperatury do momentu, w którym ciepłota w rdzeniu drewna osiągnie pułap 56ºC. Prawidłowo wysterylizowane deski oznacza się piktogramem z symbolem kłosa oraz skrótem IPPC. 

Transport morski - informacje na temat zakresu odpowiedzialności stron transakcji

Warunki międzynarodowej wymiany handlowej między eksporterem i importerem, w tym zakres odpowiedzialności obu stron za ładunek czy uiszczanych przez nie opłat, skodyfikowane są w zbiorze formuł pod wspólną nazwą incoterms. Do najczęściej stosowanych w transporcie wodnym formuł należą:

• F - Main Carriage Unpaid - stosowana na ogół w międzynarodowym transporcie morskim; eksporter odpowiada za transportową odprawę celną, natomiast importer płaci za ubezpieczenie i transport ładunku
• FOB - Free On Board - stosowana na ogół w transporcie morskim i wodnym śródlądowym; eksporter odpowiada za dostarczenie i załadunek towaru, natomiast importer przejmuje pełną odpowiedzialność za ładunek od momentu przekroczenia przez niego burty statku
• FCA - Free Carrier - stosowana w transporcie kontenerowym; eksporter pokrywa koszty transportu, ubezpieczenia i załadunku towaru, natomiast importer przejmuje odpowiedzialność za proces transportowy po zakończeniu załadunku

Zabezpieczenie drewnianych opakowań do transportu morskiego

Podstawowym środkiem zabezpieczającym opakowania i ich zawartość w transporcie morskim jest warstwa izolująca od wilgoci - choć drewno ma właściwości higroskopijne, poddane stałej ekspozycji na fale sztormowe i padający deszcz nieuchronnie nasiąknęłoby wodą. 

Konkretny rodzaj materiału ochronnego wybierany jest stosownie do właściwości ładunku: przykładowo, produkty stalowe zabezpiecza się folią antykorozyjną, maszyny o nieregularnej formie folią termokurczliwą, która pod wpływem temperatury ściśle dopasowuje się do kształtu zabezpieczanego obiektu. Materiały ochronne uzupełniane są pochłaniaczami wilgoci i inhibitorami korozji.

Ważnym aspektem zabezpieczenia ładunku jest też jego stabilizacja - na rozkołysanym falami sztormowymi pokładzie nietrudno o przemieszczenie i przewrócenie skrzyń, zwłaszcza jeśli ustawione są pionowo, jedna na drugiej. Aby uniknąć podobnych sytuacji, skrzynie stabilizuje się za pomocą drewnianych lub stalowych konstrukcji oraz systemów redukcji drgań, a także piankowych mat oraz tekpolu o właściwościach antypoślizgowych.